Koronavirüs ile Evde Mücadele

COVID-19’a neden olan virüsün hızla yayılması ile dünya çapında alarm verildi. Ellerimizi düzenli yıkamak, yüzümüze dokunmaktan kaçınmak, hasta kişilere belirli bir mesafeden fazla yaklaşmamak bizi koronavirüsten belli bir oranda koruyacaktır. Ancak virüs vücudumuza girerse, bağışıklık sistemimizin virüse karşı savaşabilir durumda olması çok önemlidir. Bağışıklık sistemi zayıf olanlar, zatürre veya bronşit gibi daha ciddi semptomlar geliştirebilir. Bağışıklık sistemi, enfeksiyonlara, hastalıklara veya diğer istenmeyen biyolojik istilalara ve otoimmün hastalıklara karşı savaşmak için doğal savunma mekanizmasıdır. Dolayısıyla evde kalma sürecimizde, beslenmemize her zamankinden daha fazla dikkat ederek, bolca su (2-3 litre) tüketerek, aşırı alkol tüketiminden kaçınarak, stresimizi minimuma indirgeyerek, yeterli miktarda uyuyarak, düzenli hareket edip, evde yoga gibi egzersizler yaparak bağışıklık sistemimizi güçlü tutmamız gerekmektedir.[1,2,3,4,5]

 

A, C, D, E, B6, B9 (folik asit) ve B12 vitaminleri, çinko, selenyum, demir, omega-3, probiyotikler ve prebiyotikler bağışıklık sistemimizde önemli rol üstlenir.[6,7,8,9,10,11,12,13] Daha detaylı bilgiler için, “Kendimizi Soğuklardan Yiyeceklerle Nasıl Koruruz?” başlıklı yazıma göz atabilirsiniz.

 

Aşağıdaki tabloda günlük tükettiğimiz besinlere eklememiz gereken ve bağışıklık sistemine en faydalı gıdalara yer verilmiştir. Bu gıdaları günlük olarak tüketmek, bağışıklık sisteminin savunma işlevini güçlendirir.[14] Dolayısıyla, kendinizi multivitamin kullanmak mecburiyetinde hissetmeyin. Eğer kullanmanız gerektiğini hissederseniz, mutlaka beslenme uzmanınıza veya doktorunuza danıştıktan sonra kullanmaya başlayın. Ancak D vitamini takviyesi için aynı şeyi söyleyemeyeceğim. Kıbrıs Türk toplumunda, birçoğumuz D vitamini eksikliği yaşayabiliyoruz. Bu, D vitamini yollarında yer alan proteinleri kodlayan genlerdeki genetik mutasyonların bir sonucudur.[15] Doktorunuza danışıp vitamin D seviyelerinizi ölçtürerek, size uygun miktarda D vitamini takviyesi kullanmanız bağışıklık sisteminizi güçlendirmekte yardımcı olaraktır.

 

 

Tabağınızın bir gökkuşağı gibi görünmesi her zaman çok önemli! Ancak, rafine şekerli ve işlenmiş gıdalar gökkuşağına dahil degildir. Güneşli havaları da bahçenizde ya da balkonunuzda biraz vakit geçirerek değerlendirebilirsiniz. Böylece hem kalabalık ortamlardan kaçınmış olacak, hem de huzur ve D vitamini depolayabileceksiniz.

 

Son olarak, evde iki hafta ile 30 gün arasında bozulmayan gıdalar bulundurmayı düşününebilirsiniz. Örnek olarak:

• Konserve nohut, fasulye, sebze.
• Dondurulmuş meyveler, sebzeler, et, tavuk, balık.
• Kuru baklagiller, tahıllar, yulaf ezmesi.
• Fıstık ezmesi, fındık, ceviz, badem.

 

Sağlıkla kalın!

 

---

 

Referanslar

1. Jin, Y., Cai, L., Cheng, Z. et al. (2020). A Rapid Advice Guideline for the Diagnosis and Treatment of 2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV) Infected Pneumonia (standard version). Military Med Res, 7.
2. Sarkar, D., Jung, M. K., & Wang, H. J. (2015). Alcohol and the Immune System. Alcohol Research : Current Reviews, 37(2), 153–155.
3. Besedovsky, L., Lange, T., & Haack, M. (2019). The Sleep-Immune Crosstalk in Health and Disease. Physiological reviews, 99(3), 1325–1380.
4. Prather, A. A., Janicki-Deverts, D., Hall, M. H., & Cohen, S. (2015). Behaviorally Assessed Sleep and Susceptibility to the Common Cold. Sleep, 38(9), 1353–1359.
5. Myles I. A. (2014). Fast Food Fever: Reviewing the Impacts of the Western Diet on Immunity. Nutrition Journal, 13, 61.
6. Aslam MF, Majeed S, Aslam S, Irfan JA. (2017). Vitamins: Key Role Players in Boosting Up Immune Response-A Mini Review. Vitam Miner 6: 153.
7. Carr, A. C., & Maggini, S. (2017). Vitamin C and Immune Function. Nutrients, 9(11), 1211.
8. Cenk, S. (2019). Mutluluğumuzun sırrı bakteriler. Tabella.
9. Pu, F., Guo, Y., Li, M., Zhu, H., Wang, S., Shen, X., He, M., Huang, C., & He, F. (2017). Yogurt Supplemented with Probiotics Can Protect the Healthy Elderly from Respiratory Infections: A Randomized Controlled Open-label Trial. Clinical interventions in aging, 12, 1223–1231.
10. Martineau AR, Jolliffe DA, Greenberg L, Aloia JF, Bergman P, Dubnov-Raz G, et al. (2019). Vitamin D Supplementation to Prevent Acute Respiratory Infections: Individual Participant Data Meta-analysis. Health Technol Assess, 23(2).
11. Rafiq, R., Thijs, W., Prein, R., de Jongh, R. T., Taube, C., Hiemstra, P. S., de Mutsert, R., & den Heijer, M. (2018). Associations of Serum 25(OH)D Concentrations with Lung Function, Airway Inflammation and Common Cold in the General Population. Nutrients, 10(1), 35.
12. Bayan, L., Koulivand, P. H., & Gorji, A. (2014). Garlic: A Review of Potential Therapeutic Effects. Avicenna Journal of Phytomedicine, 4(1), 1–14.
13. Gutiérrez, S., Svahn, S. L., & Johansson, M. E. (2019). Effects of Omega-3 Fatty Acids on Immune Cells. International Journal of Molecular Sciences, 20(20), 5028.
14. Wu, D, Lewis, ED, Pae, M, Meydani, SN. (2019). Nutritional Modulation of Immune Function: Analysis of Evidence, Mechanisms, and Clinical Relevance. Immunology 9:3160.
15. Tuncel, G, Temel, S, Ergoren, M. (2019). Strong Association Between VDR FokI (rs2228570) Gene Variant and Serum Vitamin D Levels in Turkish Cypriots. Molecular Biology Reports. 46.