Geçtiğimiz haftalarda tüm Birleşik Krallık’ı sarsan büyük bir petrol krizi yaşandı, sorun hâlâ daha devam etse de bazı müdahalelerin ardından durum normale dönmeye başladı. Petrol krizinin temel kaynağı medyanın yol açtığı kriz havası sonucunda insanların panikleyip benzin istasyonlarına koşması olsa da Brexit ve COVID-19’un da rolü büyüktür.
Kriz, 26 Eylül’de Britanya Petrol Şirketi’nin (BP) benzin istasyonlarının yüzde 30’unun tedarik sıkıntısı yaşadığını açıklamasıyla başladı,[1] daha sonra Petrol Perakendecileri Birliğinin (PRA) Johnson kabinesi ile yaptığı toplantıda Birleşik Krallık’taki petrol istasyonlarının yüzde 90’ında petrolün tükendiği iddiası ortaya atıldı. Toplantıya katılanlardan bir kişinin medya kuruluşlarına bu iddiayı ulaştırması, halkta büyük bir panik yarattı ve birçok kişi soluğu benzin istasyonlarında aldı.[2] Bu panik ortamı petrol fiyatlarına radikal bir etki etmese de bir litre kurşunsuz benzinin fiyatının bir peni artmasına sebep oldu ve insanlar petrole ihtiyaç duymasa da benzin istasyonlarına akın edenlerin haberini gördükten sonra psikolojik olarak kaynaklar tükenmeden petrol satın alma ihtiyacı hissettiler ve doktorlar ve öğretmenler gibi kilit sektörlerde çalışanlar da işlerine gidememe endişesi yaşadı.[3]
COVID-19 ise petrol krizini etkileyen bir diğer faktördür. Tır şoförlerinin sayısında düşüşün petrol tedariğinde sıkıntı yaratmasıyla birlikte, birçok benzin istasyonu medyada söylendiği kadar olmasa da petrol kaynaklarının azalmasından muzdarip oldu. Son 18 ayda sürüş testlerinin ciddi bir şekilde aksaması ve bazı tır sürücülerinin bu süreçte emekli olması veya işini bırakması tır şoförlerininin azalmasına neden oldu.[4]
Tır şoförü eksikliğinde açık o kadar fazla ki var olan şoför sayısı talepten 100.000 daha azdır. Mart 2021’den sonra bu meslekte çalışan 16.000 kişinin ülkeden ayrılması bu eksikliğin sorumlusunun Brexit olduğunu işaret ediyor. Bazı hükûmet yetkilileri Brexit’i tartışmalardan uzak tutmak için sorunun kaynağı olarak pandemiyi vurgulasa da, pandemiden önce bile 60.000 kişilik açık vardı. Birleşik Krallık’ın AB Ortak Pazarı’nın parçası olduğu zamanlarda, AB vatandaşlarının Birleşik Krallık’ta işlemesi pek zor değilken, Brexit’in getirdiği bürokratik problemler ve İngiliz paundunun avro karşısında değer kaybetmesi AB vatandaşları için Birleşik Krallık’ta tır şoförlüğü yapmayı zor ve daha az cazip kıldı. Bunun üzerine hükûmet 5.000 tır şoförüne geçici vize vermeye karar verdi ama bürokratik sıkıntılardan dolayı 300 başvurunun sadece 20’si kabul edildi.[5] Petrol krizinden ziyade tır şoförlerindeki eksiklik bazı ürünlerin raflara ulaşmasını da geciktiriyor ve AB ülkelerinden gelen bazı ürünlerde kıtlıklar yaşanıyor.
Sıkıntılar her ülkede yaşanır; Birleşik Krallık dünyanın en iyi 10 ekonomisinden biri olsa da küreselleşmiş dünyada herhangi bir ülkedeki bir sorunun sizin ülkenizi de etkilemesi mümkündür. Tabii, yanlış devlet politikaları ve politikacıların halkın yerine kendi çıkarlarını düşünmesi bu sorunların artmasına yol açar. Bu sorunlara karşı halkın uyanık olması gerekir, sorunları açıkça dile getirmesi ve inisiyatif alması gerekir. Korkmaması, çekinmemesi veya kişisel çıkarları uğruna bazı gerçekleri görmezden gelmemesi gerekir. Halkın devletten değil, devletin halktan korkması gerekir.
***
Tabella deneyimi güzeldi, bu köhne düzende fikirlerini yazmaktan çekinmeyenlerin ve gelecek nesillerde bir umut ışığının olduğunu gösterdi Tabella. Ne olursa olsun, umudu kesme yurdundan, meydanı onlara bırakacak değiliz, çünkü bu yol gerçekten yürümeye değer…
Referanslar
[1] James, W. (2021). “BP says nearly a third of its UK fuel stations running on empty”. Reuters. https://www.reuters.com/world/uk/behave-normally-uk-transport-minister-tells-britons-queuing-fuel-2021-09-26/
[2] Ferguson, E., Wood, P. (2021). “Petrol boss hopeful fuel crisis ‘over by end of the week’ after claims 90% of UK stations have run dry”. ITV. https://inews.co.uk/news/petrol-boss-hopeful-fuel-crisis-over-by-end-of-the-week-after-claims-90-of-uk-stations-have-run-dry-fuel-crisis-petrol-boss-over-end-week-uk-stations-run-dry-1219782
[3] Taylor, C. (2021). “The psychology of panic buying: Why Brits are scrambling for gasoline. CNBC. https://www.cnbc.com/2021/09/29/petrol-crisis-why-brits-are-panic-buying-gasoline.html
[4] Robertson, D. (2021). “MPs say lockdown is behind fuel shortage at petrol stations. Shropshire Star. https://www.shropshirestar.com/news/local-hubs/telford/2021/09/28/mps-say-lockdown-is-part-of-hgv-driver-shortage/
[5] Site editörleri. (2021). “How serious is the shortage of lorry drivers?”. BBC. https://www.bbc.co.uk/news/57810729
Fotoğraf: Hands off my tags! Michael Gaida, Pixabay.