Türkiye Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ile yapılan görüşmeye katılan sendika ve odalardan Kuzey Kıbrıs adına iş kadınlarını temsil edebilecek tek bir isim bile yoktu. İki hafta önceye kadar, hükûmette hiç kadın bakan yoktu. Bugün KKTC’de bir tane bile kadın belediye başkanı yok. Piramitten aşağıya inmeye başladığınızda da bu sayı bir veya ikiye çıkıyor. KKTC’de kadınlar her alanda yalnız beş-on erkeğin arasında iş yapmaya, bir şeyleri değiştirmeye çalışıyor.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü haftası nedeni ile hepimiz bir çok ağ seminerine* katıldık, kadın yöneticilerin varlığını tekrar hatırladık, konuşmalarını örnek aldık. Unuttuğumuz bir şey var ki kadın emekçiler sadece mart ayında var olmuyor ve sorunları mart ayı ile çözülmüyor. Kadınlar aslında hep var ve vardı, fakat nedense hiç görülmüyor, sesleri duyulmuyor.
Geçen hafta Avrupa Cinsiyet Eşitliği Enstitüsünün belediyeler üzerine yaptığı bir araştırmayı inceleme şansım oldu. Aslında birazdan bahsedeceğim rakamlar sadece belediyecilik üzerine olsa da bütün organizasyon kademelerinde aynı durumu gözlemliyoruz.
Kadın belediye başkanlarının ülkelere göre oranları:
| ÜLKE – BÖLGE | ORAN |
| KKTC | %0 |
| (GÜNEY) KIBRIS | %7,6 |
| TÜRKİYE | %2,8 |
| AB | %17,2 |
| AB ADAYI ÜLKELER | %3,8 |
| İNGİLTERE | %20 |
Belediye başkanları tablosunu incelediğimiz zaman oranların çoğunlukla tek hane rakamlarda olduğunu görebiliyoruz, hatta KKTC’de hiç kadın belediye başkanı olmadığını görmemiz çok zaman almıyor. Öncelikle, Avrupa Birliği toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına yönelik politikalarında her cinsiyetten en az %30’un temsil edilmesi gerektiğini savunuyor. Burada hiçbir oranın %30’u görmediğini görebiliyoruz. Avrupa Birliği ülkelerinde bu oran %17,2 iken, Kıbrıs’ta %7,6, Türkiye’de ise %2,8’dir. Kıbrıslıların yine yoğun bir şekilde yaşadığı İngiltere’de ise bu oran tabloda en yüksek oran olan %20’dir. KKTC’de ise yıl 2021 olmasına rağmen oranımız %0.
Kadın belediye meclis üyelerinin ülkelere göre oranları:
| ÜLKE – BÖLGE | ORAN |
| KKTC | %30,7 |
| (GÜNEY) KIBRIS | %15,3 |
| TÜRKİYE | %11 |
| AB | %34,1 |
| AB ADAYI ÜLKELER | %18,8 |
| İNGİLTERE | %34,1 |
Belediye meclis üyeleri tablosunu göz önüne aldığımızda bu oranın bir tık daha iyi olduğunu görebiliriz. Avrupa Birliği ülkeleri içerisinde oran %34,1’dir. Bu da aslında hedeflenen %30 barajına ulaşıldığını gösteriyor. Bu oran kadınların mecliste sesini duyurması için yeterli bir orandır. Özelde Kıbrıs’a baktığımızda bu oranın yarı yarıya düştüğünü görüyoruz %15,3 kadın meclis üyesi oranı ile. Ayrıca AB adayı ülkelerde oran %18,8’ken Türkiye’de biraz daha az, %11 kadın temsilci var, bu da aslında içerisinde bulunduğu kategoride durumunun pek de kötü olmadığını gösteriyor. Tablodaki tüm ülkeler içinde en yüksek kadın temsilciye sahip ülke %34,1 ile İngiltere.
Bu tablolar bize neyi ifade ediyor?
Dünya genelinde kadınlara yönetimde yetki vermiyoruz. Kuzey ülkelerinde durum biraz daha iyi olsa da Güney Avrupa yönetimlerinde bu oran hâlâ çağımızın çok gerisinde. Meclislerde biraz daha yüksek olan temsiliyetin, iş başkanlık vermeye gelince 3-4 kat aşağıya düştüğünü görebilirsiniz. Kadınları yönetici pozisyonlarında görmüyoruz, kadınlar için yükselmek adına atılan her adım daha da zorlaşıyor, hem üst kademelerdeki kadın temsilci eksikliği hem de kültürel yozlaşmadan ötürü tabandan da destek alamamak her hâli ile çıkmaza sürüklüyor.
KKTC için bu oran belediye başkanlığında %0, daha düne kadar hükûmette hiç kadın temsilci bile yoktu. Sürekli sokakta, KKTC’de kadınların aslında ne kadar rahat büyüdüğünden, eğitimde herhangi bir zorlukla karşılaşmadığından falan bahsediliyor. Peki öyleyse kadınlar nerede? Neden o yönetici olsunlar, örnek olsunlar diye büyüttüğümüz ve eğittiğimiz kadınlara iş yetki vermeye gelince “yok sen otur” diyoruz? Umarım, önümüzdeki seçimlerde KKTC’de kadınları da görürüz.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü’müz kutlu olsun!
*Ağ semineri: Webinar
Kapak görseli için tıklayınız.