Geçtiğimiz yıl önde götürdüğü sezonun pandemi nedeniyle yarım kalmasından sonra 30 Mayıs 2021 gecesi EuroLeague Final Four finalinde Barcelona’yı 86-81 yenen Anadolu Efes tarihinde ilk kez EuroLeague kupasını kaldırdı. 2018-19 sezonunda finalde CSKA’ya kaybeden Efes, geçtiğimiz yıl mutlak favori olmasına karşın sezon erken sonlandırılıp “beyaz sezon” ilan edilince şampiyon olamamıştı.
Bu yıl muhtemelen geçen sezonun da hayal kırıklığıyla istediği gibi etkili başlayamayan Efes ilk beş maçın sonunda 18 takım arasında 14. sırada yer alıyordu. İnişli çıkışlı bir grafiğin ardından yirmi dördüncü maç gününe ilk 8’in dışında girdi. 100-65 kaybedilen CSKA maçının kırılma noktası olmasından sonra sezonun sonuna doğru ritme girerek sezonu ancak üçüncü bitirebildi. Çeyrek finalde Real Madrid karşısına çıkan Efes son çeyreklerde geçirdiği krizlerle 2-0’dan 2-2’ye gelen seride son maçı kazanarak Final Four biletini almıştı.
Öte yandan Barcelona eski yıldızları Šarūnas Jasikevičius koçluğunda harika bir sezon geçirirken 34 haftanın 22’sinde ilk sırada yer almıştı ve buna son 14 hafta da kesintisiz olarak dâhildi. Sezon ortasında basketbol efsanesi Pau Gasol’u da kadrolarına kattılar ve çeyrek finale oldukça rahat geldiler. Zenit karşısında rahat geçecekleri düşünülen seride ise beklenmedik iki mağlubiyetle karşılaşsalar da yine 3-2 ile Köln biletini aldılar.
Barcelona nefes kesen bir maçta Olimpia Milano’yu 84-82 geçerken Efes de CSKA’yı Larkin’in son 10 saniyede iki serbest atış kaçırıp bir olağanüstü savunma ribaundu aldığı maçta 89-86 mağlup etti. Finale çıkılırken iki takım genel olarak oldukça formda olsa da Efes’in yıldızı Larkin’in form durumu tartışma konusuydu. 49 sayı atarak EuroLeague rekoru kırdığı ve MVP olması beklenen 2019-20 sezonunun ardından yeni sezonda dönem dönem iyi, dönem dönemse ortalama performanslar veren Larkin, yarı finalde Micić-Beaubois ikilisini tercih eden Ergin Ataman tarafından eleştirilere rağmen ilk beşe alındı. Larkin maçın ilk yarısında saha içi isabet bulmamasına karşın oyunda kalmaya devam etti ve özellikle son çeyrek performansıyla düğümü çözdü. Tarihte ilk kez bir EuroLeague finalinde maçın oyuncusu ödülü de iki ayrı oyuncuya gitti, Efes’in müthiş arka tandemi: Larkin ve Micić.
Micić normal sezon ve Final Four MVP’si olduğu sezonda takımı bazı noktalarda tek başına sırtladı. Müthiş bir gelişim gösteren oyuncu son üç yıldaki Efes başarısının mimarlarından biri olurken Larkin ile oluşturdukları ikilinin değeri paha biçilemez oldu. Tabii özellikle final maçının başında takım sayı bulamazken arka arkaya attığı sayılarla maçın psikolojik savaşının kazanılmasında aslan payı Sertaç Şanlı’nındı. Aslında tüm sezondur gösterdiği üstün performans ile bence sürpriz olmayacak şekilde yarı finalde 19 sayılık performansı ile zaten kupanın önemli bir payına sahip olsa da onun faul problemine girmesi ve Dunston’ın hücumdaki eksikliği ile yarı finalde süre almamasında karşın kendini bir anda oyunda bulan Pleiß maçın X faktörü oldu. Sakatlığı sebebiyle 8 dakikadan az bir süre alsa da bu süreçte yaptığı sayılar yine çok kritik anlarda takımı oyunda tuttu. Onun da sakatlığı bir ara Singleton’ın pivot olarak süre almasına neden olsa da maçın kalanında dış oyuncuların sayı üretmesiyle Singleton ve Sertaç’ın üzerlerindeki yük de azaldı.
Efes’in başarısının altında yatan faktörlerin belki de en büyüğü üç yıldır takımın değişmemesi olabilir. 2019’daki finalin 12 kişilik maç kadrosu ile 2021’deki finalin kadrosu arasında sadece bir isim değişti, o da 2019’da ayrılan ve yerine Singleton gelen Motum’du. Bu stabilite belirli bir oyun şablonunun oturmasında oldukça kritik bir faktör oldu. Tabii bu şablonu oturtan da Ergin Ataman’dı. Ergin Hoca; 2002’de Siena’ya Saporta (2 numaralı kupa) 2011’de Beşiktaş’a EuroChallenge (3 numaralı kupa) ve 2016’da Galatasaray’a Eurocup (2 numaralı kupa) kazandırmasının ardından Efes’e de tarihinin ilk EuroLeague kupasını kazandırdı. Türk kulüpleri daha önce kadınlarda 2014’te Galatasaray ile, erkeklerde ise 2017’de Fenerbahçe ile bu kupayı kazanmıştı.
Yarısında geldiği 2017-18 sezonu sayılmazsa Ergin Hoca’nın üçüncü Efes dönemi eline istediği gibi bir bütçe ve kadro verildiğinde neler yapacağının bir göstergesi oldu. 2018-19 sezonu finalde kaçan şampiyonluk, geçtiğimiz sezon pandemiden dolayı liderken biten sezon ve bu yıl oldukça başarılı bir yönetimin göstergeleri oldu. Tabii lig mücadelesinde final serisi devam etse de EuroLeague özelinde gelecek sezonun planlaması özellikle Micić’in NBA’e gitme olasılığına bağlı olarak sürdürülmeye devam edecektir. Tolga Geçim, Erten Gazi, Džanan Musa, Yiğitcan Saybir gibi rotasyon oyuncularının da gelecek sezon daha da fazla katkı vermesi muhtemelken Efes’in sadece bir transfer yaparak gelecek sezonun tekrardan mutlak favorisi olması muhtemel olacaktır.
1996’daki Korać Kupası (3 numaralı kupa) zaferinden beridir ilk kez Avrupa’da kupa kazanan Anadolu Efes bir geleneğin sonucu olarak hak ettiğinden çok geç de olsa EuroLeague kupasını müzesine götürdü. Geçtiğimiz sezon da aslında hak ettikleri “Avrupa’nın en büyüğü” sıfatını bu sebeple tekrardan kazanmaları oldukça anlamlı olmakla beraber buralarda uzun süreli bir güç olacaklarını tahmin etmek de zor değildir.