Kendimi bildim bileli haberlerde “Kıbrıs sorunu görüşmeleri” hakkında yazılar okuyan ve dinleyen bir Kıbrıslı Türk olarak bu görüşmelerin sürekli saçma sapan bir nedenden dolayı başarısızlıkla sonuçlanmasından bıktım, usandım diyebilirim. “Ne çözüm süreciymiş be gardaş, bitmek bilmez mübarek…”
Peki şimdiye kadar bir çözüm olmamasının sorumlusu kim?
Elbette ki, adanın iki tarafı da bundan sorumlu tutulabilir. Annan Planı’nda “evet” dememiz, Mustafa Akıncı gibi, hayatını iki toplumu bir araya getiren projelere adamış bir kişiyi Cumhurbaşkanı seçmemiz de dâhil, özellikle son yıllarda çözüm için gerekli adımları atan taraf biz olmuşuz, ama Rum tarafından aynı karşılığı bulamamışız.
Kalıcı çözüm için Kıbrıslı Rumların mantalitesinin değişmesinin gerektiğini savunmaktayım. Kıbrıslı Türklerin neredeyse hepsi sınır kapıları açıldığından beri Rum tarafına geçmiştir; Kıbrıslı Rumlar için aynısını söyleyebileceğimi sanmıyorum. Adanın kuzeyini de kendi ülkesinin bir parçası olarak gören biri olarak, nasıl olur da bir kerecik bile sınırdan geçip bir etrafı göreyim demezsin ki?
Sohbet ettiğim birçok Kıbrıslı Rum, adanın kuzeyine geçmeyi savaş döneminde hayatını kaybeden akrabalarından ötürü “duygusal olarak hassas bir konu” olarak görüyor. Kıbrıslı Türkler arasında bunu neden gösterip Rum tarafına geçmeyen birine rastlamadım. Fransızların Almanya’nın Nazi rejimi sırasında Fransa’yı işgal etmelerini neden göstererek Almanya’ya gitmemesi veya Japonların da ABD’nin 1945’te Hiroşima ve Nagazaki’ye attığı atom bombalarını bir sebep olarak görüp ABD’yi ziyaret etmemesi gibi bir durum olmadığı gibi Kıbrıs’ta da böyle düşüncelerin olmaması lazım.
“Aman KKTC ekonomisine para gitmesin” mantığı ise bir başka örnek olarak gösterilebilir. Türk Lirasının değer kaybından sonra adanın kuzeyindeki petrol fiyatlarının güneydekine göre daha ucuz olmasıyla ve Rumların yakıtlarını kuzeyden almaya başlamasıyla birlikte kuzeyden güneye geçen Rumlara getirilen “yakıt kontrolü”, adanın güneyine uçup kuzeyi ziyaret etmeye çalışan turistlere izin verilmemesi gibi adımlar aslında Rumların bizlerle bir uzlaşma çabaları olmadığına bir işarettir. Yakıt kontrolünün yapılma sebebi KKTC’deki dizel yakıtlarda sülfür miktarının regülasyonlar uyarınca yüksek olmasıysa, Rum tarafına geçen Kıbrıslı Türklerin araçlarında da yakıt kontrolü yapılması lazım değil mi?
En üzücü olay ise, tüm bu “nedenler”, geçmiş yaşanmışlıklar yüzünden Kıbrıslı Rumların biz Kıbrıslı Türk gençliğinin dünyaya açılma fırsatını kısıtlamasıdır. Dünyanın her köşesindeki insana aynı hakların tanınmasının savunulduğu 21. yüzyılda bizim insanımızın önünü açmaya hiçbir çaba göstermeyip, geçmişteki olayların sorumlusu olarak tutulmamızdan ötürü ben yakın bir zamanda adada çözüm olacağından şüpheliyim.
Bazı arkadaşlarımız belki de tanıdığı Kıbrıslı Rumları örnek göstererek aksini iddia edebilir. Sorun şu ki, CFP veya iki toplumlu etkinliklere katılan arkadaşlarımızın tanıştığı Kıbrıslı Rumların neredeyse hepsi elbette Kıbrıs’ta kalıcı çözümü destekleyen bir azınlıktır. İstatistiksel olarak düşünüldüğünde, güneyde uzun süre vakit geçirmemiş insanların tanıyacağı Kıbrıslı Rum sayısı hem az olup hem de bu etkinliklerde tanışacaklarının maalesef ortalamadan uzak olacağını tahmin etmek zor olmasa gerek. Zaten böyle etkinliklere faşistlerin katılmasını beklemezsiniz.
Yedi yıl boyunca ortaokul ve lise öğrenimimi güneyde, İngiliz Okulunda -belki de farklı görüşte olan Kıbrıslı Rumların nüfuslarına göre en oranlı, rastgele bir dağılım (random assignment) gösterdiği bir okulda- okudum. Duvarlar ve sıralar üzerine Yunanca harflerle yazılmış, Kıbrıslı Türkler aleyhinde küfürlü söylemler gibi, arkadaşlarımla bir etkinlikte sırtımıza tükürülmesi gibi, Yunan bayraklı giysiler ve aksesuarlar gibi çirkin olaylar yaşadık. Bize karşı iyi davrananlar ise azınlıktaydılar.
Not: Bütün bu yazdıklarımın Kıbrıs’ta kalıcı çözüm isteyip istemememle alakası yok. Tamamen deneyimlerim üzerine, içten bir yazı yazmak istedim.
Referanslar:
- https://cyprus-mail.com/2018/06/28/fuel-checks-to-target-illicit-trade-only-government-says/
- Kapak fotoğrafı: https://steemit.com/photography/@freemanreporter/images-of-the-buffer-zone-in-divided-nicosia-cyprus